با انتشار نسخههای جدید PHP، این سؤال مطرح میشود که نسخه های جدید تا چه اندازه کارآیی بیشتری به نسبت نسخه های قبل دارند و نسخه های جدید PHP تا چه اندازه باعث افزایش سرعت سایت هایی مانند وردپرس میشود. تمرکز ما صرفا روی مرور Release Noteها نیست؛ بلکه تلاش میکنیم با نگاه فنی و تجربهمحور، تاثیر PHP 8.5 را بر مصرف منابع، پایداری و Performance در محیطهای Linux VPS بررسی کنیم. نتایج آزمایش شده، حاصل تجربه عملی در مدیریت و بهینهسازی سرورهای PHP محور (وردپرس و فریمورکها) در محیطهای VPS لینوکسی است.
تفاوت Performance در نسخه های PHP 8.2، PHP 8.3 و PHP 8.5
از PHP 8.2 به بعد، تمرکز تیم توسعه PHP روی بهینهسازیهای داخلی بوده است؛ نه تغییرات ظاهری یا سینتکسی بزرگ. PHP 8.3 این مسیر را ادامه داد و PHP 8.5 نیز با هدف بهبود کارایی در سناریوهای واقعی، بهینهسازیهایی در لایههای عمیقتر موتور اجرا ارائه داده است.
تفاوت نسخههای php:
- PHP 8.2: تمرکز بر پایداری، Deprecationها و آمادهسازی کد برای نسخههای بعدی
- PHP 8.3: بهبودهای تدریجی در Garbage Collection و مدیریت حافظه
- PHP 8.5: بهینهسازیهای عمیقتر در اجرای کد، مصرف حافظه و تعامل با Opcache و JIT
نکته مهم اینجاست که این تفاوتها در همه محیطها به یک شکل دیده نمیشوند؛ در هاستهای اشتراکی ممکن است اثر آنها ناچیز باشد، اما در محیطهای VPS با منابع اختصاصی، این بهبودها بیشتر دیده میشود. بر اساس بنچمارکهای منتشرشده توسط Kinsta که روی ۱۳ CMS و فریمورک پرکاربرد (از جمله WordPress، WooCommerce، Laravel و Symfony) و در شرایط یکسان انجام شدهاند، تفاوت Performance بین PHP 8.2، 8.3 و 8.5 در اغلب سناریوها تدریجی و محدود است، نه جهشی. این تستها با ApacheBench (ab)، همزمانی ۱۵ درخواست و فعال بودن Opcache (بدون JIT) اجرا شدهاند و معیار مقایسه، تعداد درخواست پردازششده در ثانیه (req/s) بوده است.

نتایج سرعت PHP در فریمورک WordPress و WooCommerce روی نسخههای مختلف PHP
در تست WordPress 6.8 بدون افزونه و کش که توسط Kinsta انجام شده بود، نتایج به شکل زیر بوده است:
| نسخه PHP | تعداد درخواست در ثانیه (req/s) |
| PHP 7.4 | حدود 139 |
| PHP 8.2 | حدود 146 |
| PHP 8.3 | حدود 143 |
| PHP 8.4 | حدود 148 |
| PHP 8.5 | حدود 148 |
این نتایج نشان میدهد بیشترین جهش Performance مربوط به مهاجرت از PHP 7.4 به نسخههای جدیدتر است (حدود 6–7٪)، در حالی که تفاوت PHP 8.3 تا 8.5 در وردپرس جزئی و در حد بهینهسازیهای داخلی باقی میماند.
نتایج تست WooCommerce 10.2 روی WordPress 6.8 روی PHP 8.5، در این تست حدود 33٪ عملکرد بهتر نسبت به PHP 8.4 نشان داده است. این افزایش تا حدی به کاهش اندازه پاسخ و بهینهتر شدن مسیر رندر خروجی مرتبط است، نه صرفا سرعت خام موتور PHP. این موضوع نشان میدهد PHP 8.5 میتواند در فروشگاههای WooCommerce با بار واقعی و پاسخهای سنگینتر، تاثیر عملیتری نسبت به سایتهای وردپرسی ساده داشته باشد.
| نسخه PHP | تعداد درخواست در ثانیه (req/s) |
| PHP 7.4 | حدود 44 |
| PHP 8.2 | حدود 55 |
| PHP 8.3 | حدود 53 |
| PHP 8.4 | حدود 53 |
| PHP 8.5 | حدود 71 |
نتایج Laravel و Symfony نشان میدهد که در فریمورکها، Performance بیش از آنکه به نسخه PHP وابسته باشد، به معماری اپلیکیشن، تعداد Queryها و منطق برنامه وابسته است. در اغلب سناریوها، اختلاف PHP 8.2 تا 8.5 در بازه چند درصد و در محدوده نوسان طبیعی تستها قرار دارد.
تاثیر PHP 8.5 بر مصرف CPU و حافظه
در تستهای عملی که روی سرور مجازی لینوکس برای نصب php انجام شده، یکی از اولین مواردی که جلب توجه میکند، رفتار PHP-FPM تحت بار متوسط است. PHP 8.5 در برخی شرایط، درخواستها را با مصرف CPU کمی بهینهتر پردازش میکند، بهخصوص زمانی که تعداد پردازههای همزمان افزایش مییابد. PHP 8.5 در مقایسه با PHP 8.2 و 8.3:
- مصرف حافظه در PHP 8.5 کمی پایدارتر شده است
- نوسان CPU در بارهای کوتاهمدت کاهش یافته
- پاسخدهی اولیه (TTFB) در برخی تستها بهبود جزئی داشته است
این تفاوتها شاید در نگاه اول بزرگ به نظر نرسند، اما روی سرور مجازی لینوکس که منابع بهصورت اختصاصی در اختیار PHP قرار دارد، همین بهبودهای کوچک میتوانند در ترافیکهای واقعی اثرگذار باشند.
JIT در PHP 8.5 چه زمانی مفید است و چه زمانی نه؟
JIT (Just In Time Compilation) از نسخه PHP 8 معرفی شد، اما هنوز هم یکی از misunderstoodترین قابلیتهای PHP است. PHP 8.5 تلاش کرده تعامل JIT با موتور اجرا را بهینهتر کند، اما این به معنی مفید بودن JIT برای همه پروژهها نیست. تجربه نشان میدهد:
- برای وردپرس و اکثر CMSها، JIT تاثیر محسوسی ندارد
- برای فریمورکهایی مثل Laravel یا Symfony (در پروژههای سنگین)، ممکن است بهبود جزئی ایجاد کند
- برای پردازشهای محاسباتی یا اسکریپتهای سفارشی، JIT میتواند مفید باشد
نکته مهم این است که JIT تنها زمانی معنا پیدا میکند که، CPU قدرتمند در اختیار داشته باشید، محدودیت منابع نداشته باشید، تنظیمات PHP بهدرستی انجام شده باشد، به همین دلیل، استفاده از JIT در محیطهای Linux VPS منطقیتر از هاستهای اشتراکی است.
Opcache و مدیریت حافظه در PHP 8.5
یکی از مهمترین عوامل Performance در PHP، Opcache است؛ نه صرفا نسخه PHP. در PHP 8.5، تعامل Opcache با موتور PHP بهینهتر شده و در صورت تنظیم صحیح، میتواند نقش مهمی در کاهش زمان پاسخدهی داشته باشد. در تستهای انجام شده، شرایط زیر مشاهده شد:
- فعال بودن Opcache تاثیر بسیار بیشتری از ارتقا نسخه PHP دارد
- تنظیم درست opcache.memory_consumption و opcache.max_accelerated_files حیاتی است
- قابلیت Preload در PHP 8.5 همچنان بیشتر برای پروژههای سفارشی مفید است تا وردپرس
به زبان ساده، PHP 8.5 بدون Opcache درست، مزیت خاصی نسبت به نسخههای قبلی نخواهد داشت.
تاثیر PHP 8.5 روی وردپرس و فریمورکها
یکی از نگرانی های کاربران، تاثیر PHP 8.5 روی وردپرس است. تجربه نشان میدهد که در پروژههای وردپرسی، سازگاری افزونهها و قالبها بسیار مهمتر از نسخه PHP است.
- وردپرسهای سنگین با افزونههای متعدد، ممکن است روی PHP 8.3 پایدارتر باشند
- PHP 8.5 برای وردپرس خام یا بهینهشده، تفاوت چشمگیری ایجاد نمیکند
- فریمورکها (Laravel، Symfony) بیشترین بهره را از بهینهسازیهای PHP 8.5 میبرند
طبق مراحل نصب PHP، نسخه PHP 8.5 در بسیاری از سناریوها بهینهتر از نسخههای قبلی عمل میکند، اما Performance فقط به نسخه PHP وابسته نیست. زیرساخت، تنظیمات وبسرور، Opcache، نوع پروژه و حتی معماری CPU نقش بسیار مهمتری دارند.در بسیاری از پروژهها، انتخاب نسخهای پایدارتر از PHP با تنظیمات صحیح، نتیجه بهتری از ارتقای عجولانه به آخرین نسخه خواهد داشت. قبل از هر تصمیم، بهتر است عملکرد واقعی سایت خود را روی زیرساخت فعلی ارزیابی کنید و سپس اقدام به ارتقا نمایید.