چکیده : یائسگی یک فرایند بیولوژیک و طبیعی از زندگی بانوان است که معمولا در دهه 40 یا 50 سالگی اتفاق می افتد و با علائم و نشانه های جسمی و روحی زیادی همراه است که خیلی کم از آن ها صحبت شده؛ به همین سبب شاید برای بسیاری از بانوانی که خود را در آستانه شروع این دوره می بینند این دغدغه ذهنی وجود داشته باشد که یائسگی چیست و چه علائمی دارد؟
یائسگی یک فرایند بیولوژیک و طبیعی از زندگی بانوان است که معمولا در دهه 40 یا 50 سالگی اتفاق می افتد و با علائم و نشانه های جسمی و روحی زیادی همراه است که خیلی کم از آن ها صحبت شده؛ به همین سبب شاید برای بسیاری از بانوانی که خود را در آستانه شروع این دوره می بینند این دغدغه ذهنی وجود داشته باشد که “یائسگی چیست و چه علائمی دارد؟“
به همین خاطر تصمیم گرفتیم در این مقاله به دوران یائسگی و هر آن چیزی که بانوان نیاز دارند درباره بهداشت جسمی و روانی این دوره بدانند؛ بپردازیم.
یائسگی سه دوره دارد
دوره پیش یائسگی
شاید گمان کنید اولین تغییری که باید منتظر آن باشید قطع شدن پریود است اما اینگونه نیست!
برای بیشتر بانوان معمولا این دوران با سیکل های نامنظم قاعدگی آغاز می شود که از چند ماه تا حتی چند سال طول می کشد و پس از گذشت مدتی این سیکل نامنظم را هم نخواهند داشت و معمولا شدید ترین علائم جسمی و روحی یائسگی به سبب ترشح کم هورمون استروژن را در همین دوره تجربه می کنند که متخصصان زنان برای کاهش علائم این دوره مصرف قرص یائسگی را تجویز می کنند.
تجربه نمودن پریود های نامنظم در دوران پیش از یائسگی عادی و طبیعی می باشد. برخی عوامل دیگر مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک و یا بروز سرطان دهانه رحم نیز مکن است سبب خونریزی های نامنظم شود.در این دوران که پریودها نامنظم می باشد استفاده از قرص کم خونی به خانم ها برای جبران کم خونی ناشی از خونریزی های شدید و مکرر توصیه می شود.اما اگر در دوران نزدیک به یائسگی نیستید و با مواردی که در زیر مطرح می شود رو به رو هستید برای بررسی به پزشک مراجعه نمایید:
- اگر دچار پریودهای ناگهانی و شدید و یا حاوی لخته های خون هستید.
- اگر طول دوره پریود شما طولانی شده است.
- اگر بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی و یا لکه بینی هستید.
- اگر بعد از پایان دوره پریود دچار لکه بینی هستید.
- اگر فاصله بین پریودها کوتاه شده است.
علائم جسمانی دوره پیش یائسگی
- گر گرفتگی خصوصا در نواحی مانند صورت، گردن، قفسه سینه
- تعریق شدید شبانه و بهم ریختن ریتم خواب شب
- تپش قلب شدید
- بی اختیاری ادرار
- درد مفاصل و ماهیچه ها
- اضافه وزن
- خشکی واژن
- عفونت مجاری ادراری
علائم روحی دوره پیش یائسگی
- اضطراب و تغییر خلق و خو
- مشکلات مربوط به حافظه
- افسردگی
دوره یائسگی
در این دوره تخمک آزاد نمی شود و استروژن ساخته نمی شود و پریود نیز برای 12 ماه پشت سر هم اتفاق نمی افتد .
دوره پس از یائسگی
این مرحله پس از دوره یائسگی اتفاق می افتد و علائم دوران پیش از یائسگی معمولا با شدت کمتری تا سال ها ادامه دارد.
یائسگی زودرس
تا اینجا متوجه شدیم یائسگی چیست و چه علائمی دارد. ممکن است بسیاری از بانوانی که کمتر از 40 سال سن دارند علائمی مانند یائسگی را داشته باشند؛ در این حالت باید بگوییم که یائسگی زودرس در آن ها رخ داده است.
یائسگی زودرس به دلایل مختلفی مانند ژنتیک و سوابق خانوادگی، عمل جراحی برداشتن تخمدان، شیمی درمانی، اختلات تیروئید، اختلالات خود ایمنی، عفونت هایی مثل اچ آی وی و … در بانوان رخ می دهد.
امروزه پزشکان برای بسیاری از بانوانی که با شکایت از علائم یائسگی زودرس به آن ها مراجعه می کنند، قرص قاعدگی را به منظور تنظیم سیکل قاعدگی و عقب انداختن علائم یائسگی زودرس تجویز می کنند.
درمان و پیشگیری از یائسگی زودرس
یک از روتین ترین روش های درمان، استروژن درمانی است. در این روش از بروز پوکی استخوان جلوگیری می شود.استفاده از قرص های مکمل کلسیم و ویتامین دی نیز معمولا به خانم ها توسط پزشکان توصیه و تجویز می شود. توصیه دیگر پزشکان به خانم ها برای جلوگیری از یائسگی زودرس این است که ورزش منظم را در برنامه روزانه خود داشته باشند. همچنین استفاده از رژیم غذایی درست و سیگار نکشیدن هم میتواند از بروز یائسگی زودرس جلوگیری نماید.
یائسگی و رابطه زناشویی
یائسگی ممکن است رابطه جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. اغلب خانم ها در دوران یائسگی دچار کاهش میل جنسی و درد و یا حتی خونریزی می گردند. برای درمان این مشکل استفاده از قرص یائسگی توسط پزشکان به خانم ها توصیه می گردد.
تغذیه در دوران یائسگی
خانم ها با داشتن تغذیه مناسب در این دوران میتوانند به راحتی علائم و عوارض مربوط به یائشگی را کاهش دهند.برای مثال با مصرف میوه و سبزیجات و حبوبات به دلیل اینکه دارای ترکیبات هورمونی به نام فیتو استروژن هستند میتواند علائمی را که ناشی از کاهش استروژن هستند را کنترل کنند و همچنین استفاده از چربی زیاد در دوران یائسگی میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.در این دوران به خانم ها توصیه میشود که مصرف مواد قندی را کمتر کنند.
علائم و تشخیص یائسگی در افرادی که رحم خود را برداشته اند چگونه می باشد ؟
در خانم هایی که تخمدان ها وجود دارد و رحم تخلیه شده است یائسگی مانند سایر افراد رخ میدهد. اما در این افراد که رحم خود را تخلیه کرده اند تشخیص علائم یائسگی بسیار دشوار است. زیرا این افراد خونریزی قاعدگی را نیز تجربه نخواهند کرد. یئسگی در این افراد با بروز علائمی مانند گر گرفتگی، افزایش وزن، تعریق شبانه و خشکی واژن در سنین 45 الی 55 سالگی رخ می دهد.
آیا امکان بارداری بعد از یائسگی وجود دارد؟
در پاسخ به این سوال باید بگویم خیر. اما باید به این موضوع توجه نمود که در 4 سال پیش از بروز یائسگی که طول چرخه قاعدگی بهم خورده است احتمال بارداری وجود دارد. بنابراین زمانی میتوان از روش های جلوگیری از بارداری استفاده نکرد که حداقل یک سال از پایان خونریزی های قاعدگی گذشته باشد.
مکمل های یائسگی
علائم یائسگی که پیش تر راجع به آن ها صحبت کردیم برای بانوانی که در این دوره قرار دارند بسیار آزار دهنده است برای همین مصرف قرص های یائسگی برای بانوانی که در این دوران قرار گرفته اند می تواند بسیار موثر واقع شود.
این قرص های مخصوص بانوان نه تنها در کاهش علائم مربوط ب یائسگی مانند گر گرفتگی، درمان تغییرات رفتاری، افزایش میل جنسی و … موثر عمل می کند بلکه در کاهش علائم مربوط به سندرم پیش از قاعدگی هم موثر هستند.
شرکت های داروسازی امروزه اقدام به تولید قرص یائسگی در انواع گیاهی و شیمیایی آن ها کرده اند که قبل از خریداری این قرص های مخصوص بانوان بهتر است با پزشک مشورت کرد تا مناسب ترین نوع آن را با توجه به نیاز بدن خود انتخاب کنید.
یائسگی و تاثیرات آن بر سلامت قلب و عروق
همه ی ما می دانیم که با بالاتر رفتن سن ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی نیز افزایش پیدا می کند؛ در بانوان به دلیل فرایند طبیعی یائسگی که در سنین بالاتر رخ می دهد آمار ابتلا به چنین بیماری هایی بالاتر است.
یائسگی به تنهایی عامل بوجود آوردن بیماری های قلبی و عروقی در بانوان نیست اما پس از دوران یائسگی معمولا ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در بانوان بالاتر می رود.
در این دوران کاهش هورمون استروژن سبب اختلال در عملکرد عروق، افزایش فشار خون و افزایش کلسترول بد LDL و کاهش کلسترول خوب HDL می شود؛ به همین خاطر ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و سکته های قلبی و مغزی در بانوان در دوران یائسگی نیز افزایش می یابد.
بهتر است بانوان در این دوره تحت نظر پزشک باشند و برای مشکلات قلبی و عروقی نظیر تپش قلب از قرص قلب و عروق استفاده کنند.
تشخیص دوران یائسگی با آزمایش های هورمونی
اگر شما در بازه ی سنی 45 تا 55 سالگی هستید باید بگوییم که بدن شما در حال طی کردن پروسه طبیعی خود است و در صورت داشتن علائم یائسگی نیازی به انجام آزمایش های هورمونی نیست مگر اینکه پزشکتان تشخیص داده باشد.
اما اگر کمتر از40 سال سن دارید و علائم یائسگی در شما بروز پیدا کرده و به دنبال خرید و مصرف قرص قاعدگی برای تنظیم عادت ماهانه یا قرص یائسگی برای کاهش علائم مربوط به آن هستید بهتر است با مشورت و تحت نظر پزشک آزمایش های هورمونی مربوطه را انجام دهید سپس تحت درمان قرار گیرید.
درمان علائم یائسگی
درمان علائم یائسگی بر حسب شدت علائم در افراد مختلف متفاوت است.
برای درمان گرگرفتگی شبانه اولین اقدام برای خانم های سیگاری ترک سیگار می باشد. قدم بعدی استفاده از لباس های خنک و عدم مصرف نوشیدنی های داغ در کاهش این عوارض مهم است. چیزهایی را که سبب افزایش گرگرفتگی میشود مانند غذاهای تند یا الکل را شناسایی کرده و از آنها پرهیز نمایید
از یک وسیله خنک کننده در محل کار یا محل زندگی خود استفاده نمایید.
اگر پریود می‌شوید، با مشورت پزشک از قرص‌های ضدبارداری با دُز پایین یا LD استفاده نمایید.
هنگامی‌که گرگرفتگی آغاز میشود، نفس‌های آرام و عمیق بکشید
هنگامی‌که احساس می‌کنید دچار گرگرفتگی می‌شوید، لباس‌های خنک‌تر و کمتری بپوشید.
برای درمان خشکی واژن استفاده از انواع لوبریکانت ها پیش از نزدیکی بسیار موثر می باشد.
برای درمان نمودن مشکلات خواب خوابیدن و بیدار شدن در ساعات مشخص نقش مهمی در حل مشکلات خواب دارد. از خوردن غذاهای سنگین، استفاده از سیگار، مصرف نمودن قهوه یا کافئین در بعدازظهر اجتناب کنید.در طول روز، حتی یک چُرت کوتاه نزنید. نزدیک به زمان خواب‌تان از ورزش کردن خودداری کنید. قبل از خوابیدن ، شیر گرم یا چای گرم بدون کافئین مصرف نمایید. در یک فضای تاریک، ساکت و خنک بخوابید.
درمان های دارویی غیر هورمونی
گاباپنتین: مصرف یک عدد از این قرص قبل از خواب در درمان احساس گر گرفتگی و علائم یائسگی موثر است.
پاروکستین: مصرف این محصول سبب کاهش افسردگی و کاهش احساس گر گرفتگی می باشد.
استروژن های گیاهی
استفاده از گیاهانی مانند سویا، عدس، دانه کتان، غلات،و انواع میوه ها و سبزیجات که دارای استروژن گیاهی می باشند در درمان علائم یائسگی موثر است.
اکسی بوتینین: این دارو برای درمان بی اختیاری ادرار استفاده می شود و در درمان علائم یائسگی و کاهش گر گرفتکی موثر است.
در این مقاله به بررسی جامعه یائسگی و علائم آن و هم چنین یائسگی زودرس پرداختیم. همچنین عوارض یائسگی مانند پوکی استخوان، بیماری های قلبی و عروقی، اختلالات ادراری و … را نام بردیم و راه های جلگیری از عوارض را نیز توضیح دادیم برای مثال برای جلوگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی استفاده از قرص قلب و عروق توسط پزشکان توصیه میگردد و همچنین برای درمان و کاهش علائم مربوط به یائسگی و تنظیم عادت ماهانه در یائسگی زودرس امروزه شرکت های داروسازی مختلفی اقدام به تولید قرص مخصوص بانوان گیاهی و شیمیایی کرده اند که با مشورت با پزشک می توان از طریق داروخانه های آنلاین خرید راحت و بی دردسری را تجربه کرد و با خرید از داروخانه انلاین در وقت و هزینه خود صرفه جویی نمایید و محصول مورد نظر خود از نظر قیمت مقایسه کرده و آن را با بهترین قیمت ممکن تهیه نمایید. ما به شما داروخانه آنلاین داروما را معرفی می کنیم که جزو سایت های برتر در این حوزه است و دارای ارسال رایگان نیز می باشد. آدرس سایت داروما darooma.com است.
