پیدا کردن مک آدرس در ویندوز | راهنمای جامع و کاربردی

مک آدرس چیست و چرا اهمیت دارد؟

قبل از اینکه سراغ روش‌های مختلف پیدا کردن مک آدرس در ویندوز برویم، باید دقیق بدانیم MAC Address چیست و چرا این‌قدر در شبکه مهم است.

تعریف MAC Address

MAC Address (Media Access Control Address) یک شناسه یکتای سخت‌افزاری است که به هر کارت شبکه (Network Adapter) اختصاص داده می‌شود.

ویژگی‌ها:

معمولاً ۱۲ رقم هگزادسیمال (0–9 و A–F)

به‌صورت جفت‌جفت نمایش داده می‌شود، مثل:

00-1A-2B-3C-4D-5E یا 00:1A:2B:3C:4D:5E

برای هر رابط شبکه یک مک آدرس جداگانه وجود دارد (Wi‑Fi، Ethernet، کارت مجازی و…)

کاربرد مک آدرس در شبکه‌های کامپیوتری

در شبکه‌های محلی (LAN):

• سوئیچ‌ها و روترها برای ارسال بسته‌ها در لایه ۲ از MAC Address استفاده می‌کنند.
• جدول مک (MAC Table) روی سوئیچ، مشخص می‌کند هر مک روی کدام پورت قرار دارد.

کاربردهای مهم:

• فیلتر کردن دسترسی (MAC Filtering)
• رزرو IP در DHCP براساس مک آدرس
• مانیتورینگ و شناسایی دستگاه‌ها در شبکه
• مدیریت امنیت شبکه (شناسایی دستگاه‌های ناشناس و غیرمجاز)

خیلی وقت‌ها کاربری که در اینترنت دنبال «پیدا کردن مک آدرس در ویندوز» می‌گردد، فقط نمی‌خواهد یک عدد ۱۲ رقمی را پیدا کند؛ معمولاً وسط یک مشکل واقعی است: قطع و وصل شدن شبکه، خطای احراز هویت روی روتر یا سوییچ، یا افت سرعت عجیبی که بین سیستم خودش و سروری که به آن وصل می‌شود رخ می‌دهد. در این شرایط، بررسی مک آدرس دستگاه‌ها و سرور، اولین قدم عیب‌یابی است؛ اما تجربه نشان می‌دهد اگر سرویس‌های اصلی شما روی یک زیرساخت پایدارتر مثل سرور ابری ویندوزی اجرا شوند، همین مشکلات تکراریِ قطعی و ناپایداری شبکه خیلی کمتر رخ می‌دهد. چون هم سرور همیشه در دسترس است، هم تنظیمات شبکه و مک آدرس‌ها روی یک بستر متمرکز و قابل‌اعتماد مدیریت می‌شود، نه روی یک کیس معمولی که با هر خاموش و روشن شدن یا خرابی ساده، کل سرویس را تحت‌تأثیر قرار دهد.

تفاوت مک آدرس با آی‌پی

• IP Address:
  • شناسه منطقی در لایه ۳ (شبکه)
  • می‌تواند تغییر کند (مثلاً با جابجایی در شبکه دیگر یا تغییر DHCP)
• MAC Address:
  • شناسه سخت‌افزاری در لایه ۲ (Data Link)
  • معمولاً ثابت است و به کارت شبکه اختصاص داده شده است (هرچند می‌توان آن را Spoof کرد)

به‌صورت ساده: IP مثل آدرس پستی قابل‌تغییر شماست، MAC مثل شماره سریال کارت شبکه است که برای شناسایی فیزیکی دستگاه استفاده می‌شود.

روش‌های پیدا کردن مک آدرس در ویندوز

در ویندوز چندین راه برای پیدا کردن مک آدرس وجود دارد؛ هم از طریق رابط گرافیکی (Settings و Control Panel) و هم از طریق خط فرمان (CMD و PowerShell).

پیدا کردن مک آدرس از طریق تنظیمات سیستم (Settings)

این روش در ویندوز 10 و ویندوز 11 ساده و مناسب کاربران عادی است.

برای کارت شبکه وای‌فای (Wi‑Fi)

1. روی Start کلیک کنید و وارد Settings شوید.
2. به بخش Network & Internet بروید.
3. از منوی سمت چپ Wi‑Fi را انتخاب کنید.
4. روی شبکه متصل یا گزینه Hardware properties کلیک کنید.
5. در صفحه باز شده، بخشی به نام Physical address (MAC) را خواهید دید.

همان مقدار، مک آدرس کارت شبکه وای‌فای شماست.

برای کارت شبکه اترنت (LAN)

1. در Settings وارد Network & Internet شوید.
2. این بار گزینه Ethernet را انتخاب کنید.
3. روی اتصال فعال کلیک کنید.
4. در بخش مشخصات، Physical address (MAC) را پیدا کنید.

این مقدار، مک آدرس کارت شبکه اترنت شماست.

پیدا کردن مک آدرس از طریق Control Panel

اگر به محیط کلاسیک ویندوز عادت دارید، این روش برایتان آشناست.

1. Control Panel را باز کنید (از Start یا سرچ).
2. وارد Network and Sharing Center شوید.
3. روی لینک Change adapter settings کلیک کنید.
4. روی آداپتور مورد نظر (Wi‑Fi یا Ethernet) راست‌کلیک کنید و Status را انتخاب کنید.
5. روی دکمه Details کلیک کنید.
6. در لیست، مقدار Physical Address را پیدا کنید.

این همان مک آدرس آن آداپتور است.

پیدا کردن مک آدرس با دستور Command Prompt (CMD)

برای کاربران حرفه‌ای‌تر، CMD دقیق‌تر و سریع‌تر است؛ مخصوصاً وقتی چند آداپتور دارید یا روی چند سیستم کار می‌کنید.

دستور ipconfig /all و توضیح جزئیات

1. منوی Start را باز کنید، cmd را تایپ کنید.
2. روی Command Prompt راست‌کلیک و گزینه Run as administrator را انتخاب کنید (ترجیحاً).
3. دستور زیر را وارد کنید:

ipconfig /all

1. خروجی شامل چند بخش است؛ برای هر آداپتور (Ethernet, Wi‑Fi, Virtual Adapter و…) یک بلوک اطلاعات نمایش داده می‌شود.
2. در هر بخش، دنبال خطی به نام:

Physical Address . . . . . . . . . . : 00-1A-2B-3C-4D-5E

بگردید. این مقدار، MAC Address آن آداپتور است.

نکته‌ها:

• اگر چند کارت شبکه دارید (مثلاً هم کابل، هم وای‌فای، هم کارت مجازی)، برای هر کدام یک مک آدرس جدا می‌بینید.
• می‌توانید با توجه به نام آداپتور (Description) تشخیص دهید کدام مربوط به کدام کارت است.

پیدا کردن مک آدرس با PowerShell

PowerShell ابزار مدرن‌تری است و برای اسکریپت‌نویسی و مدیریت چند سیستم بسیار کاربردی است.

دستور Get-NetAdapter و کاربرد آن

1. روی Start کلیک کنید، PowerShell را جستجو کنید.
2. روی Windows PowerShell راست‌کلیک و Run as administrator را انتخاب کنید.
3. دستور زیر را وارد کنید:

Get-NetAdapter

خروجی چیزی شبیه این خواهد بود:

       Name        InterfaceDescription           MacAddress         Status

—-        ——————–           ———-         ——

Wi-Fi       Intel(R) Dual Band …        00-1A-2B-3C-4D-5E  Up

Ethernet    Realtek PCIe GBE Family …   11-22-33-44-55-66  Disconnected

ستون MacAddress همان مک آدرس هر آداپتور است.

اگر بخواهید خروجی را مرتب‌تر یا برای اسکریپت استفاده کنید

Get-NetAdapter | Select-Object Name, MacAddress, Status

این روش در مدیریت چندین سیستم (مثلاً روی سرورهای ویندوزی یا ماشین‌های مجازی در یک زیرساخت ابری) بسیار مفید است؛ می‌توانید به‌سرعت مک آدرس همه آداپتورهای شبکه را استخراج و مستندسازی کنید.

پیدا کردن مک آدرس برای هر نوع آداپتور شبکه

در یک سیستم ویندوزی، همیشه فقط یک کارت شبکه وجود ندارد؛ به‌خصوص اگر با ماشین‌های مجازی، VPN یا سرورهای ابری کار می‌کنید.

مک آدرس کارت شبکه وای‌فای

همان‌طور که گفتیم، از طریق:

• Settings → Wi‑Fi → Hardware properties
• یا ipconfig /all و پیدا کردن بخش مربوط به Wireless LAN adapter

می‌توانید مک آدرس Wi‑Fi را پیدا کنید. این مک معمولاً در:

• فیلتر مک روتر
• رزرو IP برای دستگاه‌های خاص

استفاده می‌شود.

مک آدرس کارت شبکه اترنت

برای اتصال کابلی (LAN):

• از بخش Ethernet در Settings
• یا از طریق Control Panel → Change adapter settings → Status → Details
• یا با CMD / PowerShell

می‌توان مک آدرس را به‌دست آورد.

مک آدرس مجازی و دستگاه‌های متصل

اگر از:

• ماشین مجازی (VMware، Hyper‑V، VirtualBox)
• VPNها
• تونل‌های شبکه
• کارت‌های شبکه مجازی در سرورهای ابری ویندوز

استفاده می‌کنید، هر کدام آداپتور مجازی با مک آدرس مجزا دارند.

با ipconfig /all یا Get-NetAdapter می‌توانید مک آدرس این آداپتورهای مجازی را هم ببینید. این موضوع در مدیریت شبکه‌های بزرگ، به‌خصوص وقتی چندین VM روی یک سرور یا در یک محیط ابری اجرا می‌کنید، بسیار مهم است؛ چون هر ماشین باید به‌صورت یکتا شناسایی شود.

چگونه ابزار و سیستم مناسب به مدیریت شبکه کمک می‌کند

پیدا کردن مک آدرس فقط یک کار تکنیکی نیست؛ نقش مهمی در مدیریت و امنیت شبکه دارد.

مدیریت آدرس‌های مک برای امنیت شبکه

در شبکه‌های سازمانی یا حتی شبکه خانگی پیشرفته:

• می‌توانید روی روتر یا سوئیچ، لیست مجاز مک آدرس‌ها را تنظیم کنید (MAC Filtering)
• هر دستگاهی که مک آدرسش در لیست نباشد، اجازه دسترسی به شبکه را ندارد

برای پیاده‌سازی این سیاست‌ها، لازم است مک آدرس دستگاه‌های:

• کامپیوترها
• لپ‌تاپ‌ها
• گوشی‌ها
• سرورها

را دقیقاً بدانید.

تشخیص دستگاه‌های غیرمجاز با استفاده از مک آدرس

با ابزارهای مانیتورینگ شبکه (مثل Wireshark، نرم‌افزارهای مانیتورینگ سازمانی، یا حتی بخش Device List در روتر):

• می‌توانید لیست دستگاه‌های متصل به شبکه را ببینید
• با تطبیق مک آدرس‌ها، دستگاه‌های ناشناس یا غیرمجاز را تشخیص دهید

اگر یک مک آدرس جدید بدون مجوز در شبکه ظاهر شود، می‌تواند نشانه:

• اتصال غیرمجاز
• نفوذ احتمالی
• یا دستگاه جدیدی باشد که باید بررسی شود

ارتباط بین ابزار شبکه و مانیتورینگ شبکه

در شبکه‌های پیشرفته‌تر، مخصوصاً وقتی بخشی از زیرساخت‌تان روی سرورهای ابری ویندوز اجرا می‌شود (مثلاً چند VM ویندوزی روی یک Cloud)، مدیریت مک آدرس‌ها کمک می‌کند:

• هر VM را در مانیتورینگ دقیقاً شناسایی کنید
• سیاست‌های فایروال و دسترسی را بر اساس مک آدرس آداپتورهای مجازی تنظیم کنید
• در صورت بروز مشکل یا نفوذ، دستگاه مربوطه را سریع‌تر پیدا کنید

در این سناریوها، ترکیب:

• ابزارهای ویندوز (CMD, PowerShell)
• به‌علاوه کنسول مدیریت زیرساخت ابری

به شما اجازه می‌دهد کنترل بسیار دقیقی روی شبکه داخلی و ابری خود داشته باشید.

نکات کاربردی و ترفندهای سریع

کپی کردن مک آدرس بدون اشتباه

به‌جای تایپ دستی (که احتمال خطا دارد)، می‌توانید:

• در PowerShell:

Get-NetAdapter | Select-Object Name, MacAddress | clip

(در بعضی نسخه‌ها نیاز است فقط خروجی را انتخاب و دستی کپی کنید؛ اما می‌توانید با Pipe به clip در CMD، خروجی را مستقیماً در کلیپ‌بورد ذخیره کنید.)

• یا در CMD:

getmac /v /fo list

و سپس با انتخاب و راست‌کلیک، متن را کپی کنید.

ذخیره و مستندسازی مک آدرس‌ها

در شبکه‌های کوچک هم اگر چند دستگاه دارید، بهتر است:

• یک فایل Excel یا Google Sheet بسازید
• ستون‌هایی مثل: Device Name، IP، MAC Address، مکان، کاربر مسئول را ثبت کنید

در شبکه‌های بزرگ‌تر یا وقتی چند سرور (محلی یا ابری) دارید، این مستندسازی به شما کمک می‌کند:

• در عیب‌یابی سریع‌تر عمل کنید
• در تنظیمات DHCP، فایروال و VLANها اشتباه نکنید

استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت شبکه برای جمع‌آوری مک آدرس‌ها

برای شبکه‌های بزرگ:

• نرم‌افزارهای مانیتورینگ شبکه (مثل PRTG، Zabbix، SolarWinds و…)
• یا ابزارهای اسکن شبکه

می‌توانند به‌صورت خودکار لیست IP و MAC دستگاه‌ها را جمع‌آوری کنند. این ابزارها به‌خصوص وقتی بخشی از شبکه شما روی سرورهای ابری وی و بخشی On‑Premise است، دید یکپارچه‌ای از کل زیرساخت به شما می‌دهند.

جمع‌بندی

در این راهنمای جامع، دیدیم که:

• MAC Address چیست و چرا در شبکه‌های کامپیوتری اهمیت زیادی دارد.
• چگونه می‌توانیم در ویندوز، با روش‌های مختلف:
  • Settings
  • Control Panel
  • CMD (ipconfig /all, getmac)
  • PowerShell (Get-NetAdapter)

به‌سادگی مک آدرس هر آداپتور را پیدا کنیم.

همچنین فهمیدیم:

• تفاوت مک آدرس با IP در این است که مک آدرس شناسه سخت‌افزاری لایه ۲ است، در حالی که IP شناسه منطقی لایه ۳ است.
• مدیریت درست مک آدرس‌ها برای امنیت و مانیتورینگ شبکه ضروری است؛ چه در شبکه‌های کوچک، چه در شبکه‌های بزرگ سازمانی و حتی زمانی که از سرورهای ابری ویندوزی برای بخشی از زیرساخت خود استفاده می‌کنید.

اگر با شبکه، سرورها، ماشین‌های مجازی یا سرویس‌های ابری کار می‌کنید، تسلط روی این ابزارها و مفاهیم، بخشی جدایی‌ناپذیر از مدیریت حرفه‌ای زیرساخت شماست. از همین امروز می‌توانید با چند دستور ساده، تصویر واضح‌تری از دستگاه‌ها و کارت‌های شبکه‌تان داشته باشید و قدمی مهم در جهت امنیت و نظم شبکه خود بردارید.