داربست‌ها به‌عنوان سازه‌های موقتی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی به کار می‌روند و نقشی حیاتی در تأمین ایمنی کارگران و تسهیل دسترسی به نقاط بلند و غیرقابل دسترس ساختمان‌ها را دارند. بااین‌حال، استفاده نادرست از داربست‌ها می‌تواند منجر به حوادث جدی و حتی مرگ شود؛ تا جایی که بر اساس آمارها، حوادث مرتبط با داربست یکی از شایع‌ترین دلایل آسیب‌دیدگی در پروژه‌های ساختمانی هستند. بنابراین، رعایت اصول ایمنی در استفاده از داربست‌ها امری ضروری است. در این مقاله به بررسی اصول ایمنی، چالش‌ها و بهترین شیوه‌ها در استفاده از داربست می‌پردازیم.
مهم‌ترین خطرات کار با داربست
برای تامین ایمنی در استفاده از داربست قبل از هرچیز به مهم‌ترین خطرات موجود توجه کنید. در نظرگرفتن این خطرات کمک می‌کند تدابیر لازم را برای افزایش ایمنی در هنگام کار روی داربست رعایت کنید. مهم‌ترین خطراتی که در هنگام کار روی داربست متوجه کارگران است عبارتند از:
- یکی از اصلی‌ترین و پرتکرارترین خطرات در هنگام کار روی داربست سقوط از ارتفاع است. سقوط افراد و اشیاء از ارتفاع عموما به‌دلیل سرخوردن، عدم استفاده از تجهیزات مناسب حفاظتی و… رخ می‌دهد.
- سقوط کارگران می‌تواند منجر به خسارت‌های جانی و مالی جبران‌ناپذیری شود.
- خطر برق‌گرفتگی و صدمات جدی جانی به کارگران از مهم‌ترین خطرات دیگری است که در استفاده از داربست وجود دارد. این خطر به‌دلیل برخورد و تماس با خطوط انتقال نیرو و برق و عدم رعایت استانداردهای طراحی و نصب داربست اتفاق می‌افتد.
- عدم تعادل یا بارگذاری بیش از حد و نامناسب هم یکی دیگر از مشکلاتی است که می‌تواند منجر به صدمه‌دیدن افراد شود. این موضوع باعث آسیب‌دیدن داربست هم می‌شود.
- شکستگی و ریزش داربست می‌تواند ناشی از خطا در طراحی و اجرا، بارگذاری نامناسب و همین‌طور کیفیت پایین لوله و بست‌های موجود باشد. به‌همین دلیل است که توصیه می‌شود در ساخت داربست از مصالح باکیفیت استفاده کنید. به این منظور در صورتی که نیاز دارید از آخرین قیمت لوله داربست اطلاع پیدا کنید، می‌توانید با مجموعه صباپروفیل در تماس باشید.
- استفاده از الوار نامناسب و غیراستاندارد به‌عنوان تخته کار هم می‌تواند دلیلی برای سقوط کارگران باشد و منجر به صدمات جبران‌ناپذیر جانی شود.
اصول ایمنی و فنی در نصب داربست
- پهنای جایگاه کار باید حداقل 0.5 متر باشد.
- هر تیر افقی در داربست باید دست کم به 3 پایه عمودی متصل و محکم شود.
- فاصله عمودی بین تیرهای افقی داربست حداکثر 2 متر باشد.
- فاصله بین پایه‌های عمودی برای پروژه‌های سنگین نباید بیشتر از 1.8 متر باشد. همچنین این فاصله برای کارهای سبک حداکثر 2.3 متر می‌باشد.
- عرض الوار جایگاه کار حداقل 25 سانتی‌متر باشد.
- ضخامت الوار جایگاه کار کمتر از 5 سانتی‌متر نباشد.
- الوارهایی که برای جایگاه کار استفاده می‌شوند باید کاملا سالم و فاقد هرگونه ترک، شکستگی و پوسیدگی باشند.
- فاصله بین الوارهای جایگاه کار روی داربست بیشتر از 5 سانتی‌متر نباشد. همچنین در صورتی که به فاصله نیاز نیست، از در نظرگرفتن فاصله خودداری شود.
- هر سکوی کار حداقل به دو تخته نیاز دارد.
- الوارهای مورد استفاده در داربست باید با سطح تکیه‌گاه حداقل 30 سانتی‌متر فاصله داشته باشند. این الوارها باید توسط سیم‌های ضخیم کاملا محکم شوند.
- نصب نرده‌های حفاظتی یا گاردریل را در سکوها فراموش نکنید.
- در طول مسیر پرتگاه‌ها گاردریل‌های میانی باید با ارتفاع 55 سانتی‌متر بالاتر و گاردریل‌های بالایی با ارتفاع 110 سانتی‌متر بالاتر از سکوی کار نصب شوند.
- تحمل وزن داربست باید حداقل تا 4 برابر وزن خود داربست باشد.
- برای نصب پایه‌های شیب‌دار و بالابردن استحکام و قدرت داربست باید در هر 4 متر ارتفاع، پایه‌ها اندازه 1 متر عقب کشیده شوند.
اصول ایمنی در استفاده از داربست
علاوه‌بر استانداردهای نصب و اجرا، استفاده از داربست هم نیازمند رعایت اصول ایمنی است. از طرفی کیفیت لوله‌های داربست و بست‌های استفاده‌شده در ساخت هم در ایمنی داربست تاثیرگذار هستند. برای دریافت مشاوره و خرید باکیفیت‌ترین لوله‌های داربست برای ساخت سازه‌های ایمن می‌توانید به www.sabaprofile.com مراجعه کنید. اصول ایمنی در استفاده از داربست عبارتند از:
انتخاب داربست مناسب
هر پروژه‌ای نیازمند نوعی خاص از داربست است و قبل از هرچیز انتخاب داربست مناسب در ایمنی تاثیرگذار است. فراموش نکنید که باید از داربستی استفاده کنید که مشخصات فنی و تاییدیه‌های معتبر را داشته باشد.
طراحی مناسب
طراحی داربست باید بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام شود. طراحان باید به عواملی مانند بارهای وارده، نوع زمین، شرایط آب‌وهوایی و نیازهای خاص پروژه توجه کنند.
نصب صحیح
نصب داربست باید توسط افراد مجرب و آموزش‌دیده انجام شود. اطمینان حاصل کنید که تمامی اتصالات، محکم و ایمن هستند و هیچ گونه نقصی در سازه وجود ندارد.
استفاده از تجهیزات ایمنی
استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی، کمربند ایمنی و کفش‌های ضدلغزش برای کارگران الزامی است. این تجهیزات می‌توانند خطرات ناشی از سقوط و خسارات جانی را کاهش دهند.
آموزش کارگران
آموزش کارگران در مورد اصول ایمنی و نحوه استفاده صحیح از داربست‌ها بسیار مهم است. کارگران باید با خطرات مرتبط با کار در ارتفاع آشنا شوند و توانایی شناسایی شرایط خطرناک را داشته باشند.
بازرسی منظم
بازرسی منظم و دوره‌ای داربست‌ها برای شناسایی نقص‌ها و مشکلات احتمالی ضروری است. بازرسی‌ها باید قبل از شروع کار و همچنین در طول مدت پروژه انجام شوند. همچنین هرگونه نقصی باید بلافاصله و قبل از شروع کار برطرف شود.
چالش‌های ایمنی در استفاده از داربست
مهم‌ترین چالش‌های ایمنی موجود در استفاده از انواع داربست عبارتند از:
- عدم رعایت استانداردها: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در زمینه ایمنی داربست، عدم رعایت استانداردهای لازم توسط پیمانکاران و کارگران است. این موضوع می‌تواند منجر به حوادث جدی و خسارات جبران‌ناپذیر جانی و مالی شود.
- شرایط آب‌وهوایی: شرایط آب‌وهوایی نامساعد مانند باران، برف یا وزش باد شدید می‌تواند خطرات زیادی برای کارگران ایجاد کند. در چنین شرایطی، استفاده از داربست‌ها باید با احتیاط بیشتری صورت گیرد. همچنین تدابیر امنیتی لازم برای شرایط نامساعد جوی و اصول ایمنی در استفاده از داربست در این شرایط و نظارت دقیق و دوره‌ای از داربست‌ها در این شرایط را نباید فراموش کنید.
- محدودیت‌های زمانی: فشارهای زمانی برای اتمام پروژه‌ها ممکن است باعث نادیده گرفتن اصول ایمنی شود. این موضوع می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. بنابراین لازم است مدیران پروژه‌ها به این موارد دقت ویژه‌ای داشته باشند.
بهترین شیوه‌ها برای ایمنی در استفاده از داربست
برای ایمنی در داربست لازم است نکاتی را رعایت کنید که عبارتند از:
- برنامه‌ریزی دقیق: برنامه‌ریزی دقیق برای نصب و استفاده از داربست‌ها شامل تعیین زمان‌بندی، تخصیص منابع و شناسایی خطرات بالقوه است.
- همکاری با متخصصان: همکاری با مهندسان و متخصصان ایمنی در زمینه طراحی و نصب داربست‌ها می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند.
- استفاده از فناوری: استفاده از فناوری‌های نوین مانند نرم‌افزارهای مدیریت پروژه و ابزارهای نظارتی می‌تواند به بهبود ایمنی کمک کند.
- استفاده از متریال اولیه باکیفیت: به‌کارگرفتن لوله‌های داربست باکیفیت و درجه‌یک و بست و نصب دقیق آن‌ها یکی از مهم‌ترین شیوه‌های ایمنی در استفاده از داربست است.
- آموزش موارد ایمنی و تشویق فرهنگ ایمنی: تشویق فرهنگ ایمنی در محل کار به معنای ایجاد محیطی است که در آن کارگران احساس راحتی کنند تا نگرانی‌های خود را درباره ایمنی مطرح کنند. از طرفی آموزش موارد ایمنی به کارگران و اهمیت استفاده از وسایل ایمنی یکی دیگر از مواردی است که برای ایمنی کار روی داربست ضروری است.
جمع‌بندی
کیفیت داربست و ایمنی در استفاده از داربست یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت پروژه‌های ساختمانی است. با رعایت اصول طراحی، نصب صحیح، آموزش کارگران و بازرسی منظم، می‌توان خطرات ناشی از استفاده نادرست از داربست‌ها را کاهش داد. همچنین، توجه به چالش‌های موجود و پیاده‌سازی بهترین شیوه‌ها می‌تواند به ارتقای سطح ایمنی کمک کند. ایجاد یک فرهنگ ایمنی قوی نه تنها به حفاظت از جان کارگران کمک می‌کند؛ بلکه موجب افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها نیز خواهد شد.
باتوجه به اهمیت موضوع، لازم است که تمامی ذی‌نفعان صنعت ساخت‌وساز اعم از پیمانکاران، مهندسان و کارگران به‌صورت جدی به مسائل ایمنی توجه کنند تا بتوانند محیط کاری امن‌تری فراهم کنند. از طرفی کیفیت لوله داربست یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید در پروژه‌های ساختمانی در نظر داشته باشید. درپایان لازم است بدانید که برای انتخاب لوله مناسب، مشاوره بهترین زمان خرید، خرید باکیفیت‌ترین لوله داربست با ضمانت کیفیت و قیمت می‌توانید به صباپروفیل مراجعه کنید.
