در دنیای امروزی، شرکت‌ها و سازمان‌ها همواره در تلاشند تا روندهای کاری خود را بهینه‌تر و کارآمدتر کنند. یکی از راهکارهایی که برای این هدف پیشنهاد می‌شود، گرفتن گواهینامه ایزو است. اما انتخاب بین پکیج IMS (Integrated Management System) و ایزو 9001 می‌تواند برای بسیاری از سازمان‌ها یک چالش باشد. در این مقاله، به مزایای اخذ پکیج IMS نسبت به ایزو 9001 می‌پردازیم.
تفاوت بین IMS و ISO 9001
قبل از بررسی مزایای هرکدام، باید تفاوت بین این دو استاندارد مدیریتی را مورد بررسی قرار دهیم. ایزو 9001 استاندارد مدیریت کیفیت است که بر اساس مجموعه‌ای از الزامات و روش‌های تضمین کیفیت سازمان‌ها تعیین می‌شود، در حالی که گواهینامه IMS یک سیستم مدیریتی یکپارچه است که شامل چندین استاندارد مدیریتی مختلف مانند کیفیت، محیط زیست و ایمنی می‌شود.
پکیج IMS شامل چه استانداردهایی است؟
پکیج IMS شامل استانداردهای مختلفی است که هرکدام به طور جداگانه برای مدیریت موارد خاصی در یک سازمان طراحی شده‌اند. استانداردهای اصلی که معمولاً در یک پکیج IMS شامل می‌شوند عبارتند از:
- استاندارد مدیریت کیفیت ISO 9001: برای بهبود سیستم مدیریت کیفیت و ارتقاء رضایت مشتریان.
- استاندارد مدیریت محیط زیست ISO 14001: برای کنترل و کاهش اثرات مخرب بر محیط زیست و تدابیر حفاظت از آن.
- استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای OHSAS 18001 یا ISO 45001: برای ارتقاء ایمنی و بهداشت کارکنان و کنترل خطرات مرتبط با کار.
این استانداردها به صورت ترکیبی در یک IMS استفاده می‌شوند تا بهبودهایی در کیفیت، محیط زیست، ایمنی و عملکرد کلی سازمان ایجاد شود.
اهمیت سیستم IMS
IMS به عنوان یک رویکرد یکپارچه به مدیریت منابع و فعالیت‌های سازمانی در نظر گرفته می‌شود که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با کاهش هدر رفت منابع و بهبود کارایی، به دستاوردهای بهتری دست پیدا کنند. به عبارت دیگر، IMS سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا اهداف خود را بر اساس استراتژی‌های یکپارچه و هماهنگ ترسیم کنند.
مزایای اخذ گواهی IMS
IMS یک سیستم مدیریتی یکپارچه است که شامل چندین استاندارد مختلف مانند کیفیت، محیط زیست و ایمنی می‌شود. یکی از مزایای اصلی IMS، یکپارچگی این سیستم‌های مدیریتی مختلف است که باعث بهبود کارایی و کاهش هدررفت منابع می‌شود. همچنین به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با کاهش هدر رفت منابع و بهبود کارایی، به دستاوردهای بهتری دست پیدا کنند. این سیستم همچنین با ترکیب استانداردهای مختلف از جمله محیط زیست، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا الگوهای پایدارتری را پیگیری کرده و به حفظ محیط زیست کمک کند.IMS همچنین با افزایش هماهنگی بین فعالیت‌ها و فرآیندها، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبودهای عملیاتی بزرگی را ایجاد کنند.
مراحل اخذ پکیج IMS
مراحل اخذ پکیج IMS به طور کلی شامل چند مرحله مهم می‌باشد که به صورت زیر است:
- تحلیل نیازها: در این مرحله، نیازها و الزامات سازمان برای اخذ پکیج IMS مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شامل تعیین اهداف، نقاط قوت و ضعف سازمان و نیازهای مشتریان است.
- طراحی سیستم: پس از شناخت نیازها، سیستم IMS برای سازمان طراحی می‌شود. این شامل تعیین استانداردها، فرآیندها، وظایف و مسئولیت‌ها و سایر جزئیات مورد نیاز است.
- اجرا: در این مرحله، سیستم IMS در سازمان اجرا می‌شود. این شامل آموزش کارکنان، تدوین سند‌ها و راه‌اندازی فرآیندها است.
- بررسی: پس از اجرا، عملکرد سیستم بررسی و ارزیابی می‌شود. این شامل انجام بررسی‌های داخلی و ارزیابی‌های خارجی توسط مراجع مستقل می‌باشد.
- بهبود: بر اساس نتایج بررسی، تغییرات و بهبودهای لازم انجام می‌شود. این شامل تصحیح نقاط ضعف، بهبود فرآیندها و افزودن نیازهای جدید است.
این مراحل به ترتیب انجام می‌شوند تا سازمان بتواند با موفقیت پکیج IMS را اخذ کرده و به بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌ها دست یابد.
مزایای IMS نسبت به ISO 9001
مزایای IMS نسبت به ISO 9001 به شرح زیر است:
- یکپارچگی: IMS شامل چندین استاندارد مختلف مانند کیفیت، محیط زیست و ایمنی است، در حالی که ISO 9001 تنها به مدیریت کیفیت می‌پردازد. این یکپارچگی باعث می‌شود تا سازمان‌ها نیاز به پیاده‌سازی چندین سیستم مدیریتی جداگانه نداشته باشند.
- بهبود کارایی: این سیستم با ادغام استانداردهای مختلف، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبودهای کارایی بزرگی را دست یابند. این باعث می‌شود که سازمان‌ها با کاهش هدررفت منابع و بهبود عملکرد، به دستاوردهای بهتری برسند.
- کاهش هزینه‌ها: اخذ IMS می‌تواند هزینه‌های سازمان را کاهش دهد. به جای اینکه هر استاندارد را به طور جداگانه پیاده‌سازی کنند، سازمان‌ها با شیوه می‌توانند همه استانداردها را با هزینه و زمان کمتری پیاده‌سازی کنند.
- مدیریت یکپارچه: به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا فرآیندهای مدیریتی خود را به صورت یکپارچه و هماهنگ مدیریت کنند. این باعث می‌شود که مدیران به راحتی تمامی فعالیت‌ها و فرآیندهای سازمان را مشاهده و کنترل کنند.
- افزایش رضایت مشتری: با توجه به بهبود کیفیت، ایمنی و محیط زیست، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا رضایت مشتریان خود را افزایش دهند. این باعث می‌شود که سازمان‌ها رقابت‌پذیرتر و موفق‌تر در بازار عمل کنند.
نکات قابل توجه در اخذ IMS
در اخذ IMS، برخی نکات قابل توجه وجود دارد که باید به آن‌ها توجه ویژه‌ای شود. این نکات شامل تعهد رهبری، مشارکت کارکنان و تدوین راهبردهای مدیریتی است.
نتیجه‌گیری
اخذ پکیج IMS نسبت به ایزو 9001 بسیاری از مزایا و فوایدی را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند که می‌تواند به بهبود عملکرد، کاهش هزینه‌ها و حفظ محیط زیست کمک کند.
