هند از لحاظ موقعیت جغرافیایی، شرایط مطلوبی برای تجارت با سایر کشورها دارد. این کشور در جنوب آسیا قرار گرفته و از سمت شرق به کشورهایی مانند بنگلادش و میانمار، از شمال به پاکستان و نپال، از غرب به افغانستان و از جنوب به دریای مالدیو محدود می‌شود.
دسترسی آسان به بازارهای کشورهای همسایه و قرار گرفتن در مسیر مهم بازرگانی آسیا از مزایای مکانی هند برای تجارت است. داشتن خطوط ریلی و جاده‌ای گسترده بین‌المللی نیز بارگیری و تخلیه کالاها را آسان می‌کند. همچنین بندرهای مهم دریایی مانند مومبای و کولکاتا به تجارت خارجی کمک می‌کنند.
با توجه به این موقعیت مناسب تجاری و زیرساخت‌های موجود، هند می‌تواند بازار خوبی برای واردات کاالهای ایران باشد. امیدوارم این مقاله کمکتان کند.
قیمت محصولات در هند و علل ارزانی آنها:
هزینه‌های تولید پایین در هند:
مهمترین دلیل قیمت رقابتی محصولات هند، پایین بودن هزینه‌های تولید در این کشور است. دستمزد کارگران در هند حدود ۴ برابر کمتر از کشورهای پیشرفته است.
فراوانی مواد اولیه مورد نیاز صنایع: دسترسی آسان به منابع طبیعی مانند سنگ آهن، زغال سنگ، بوکسیت و نفت خام باعث کاهش هزینه‌های تولید شده است.
استفاده از تکنولوژی مناسب:
صنایع هندی با استفاده از تکنولوژی‌های کم هزینه تولید می‌کنند تا قیمت‌ها را پایین نگه دارند.
اهمیت این موضوع برای واردات از هند زیاد است زیرا ارائه کاالهای با قیمت مناسب به بازارهای دیگر یکی از عوامل موفقیت تجاری محسوب می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت قیمت‌های رقابتی در هند باعث جذب بیشتر سفارش‌های خارجی می‌گردد.
مهمترین صنایعی که در هند قیمت‌های رقابتی دارند را بیان می‌کنم:
- صنایع غذایی: غذا و مواد غذایی ارزان قیمت یکی از برتری‌های هند است. محصولاتی مانند چای، قند، روغن، سبزیجات خشک و دیگر مواد غذایی.
- صنایع مهندسی و ساخت و ساز: تولید قطعات خودرو، ماشین‌آلات، تجهیزات صنعتی با قیمت رقابتی.
- صنایع داروسازی: داروهای ساده، لوازم پزشکی، مواد شیمیایی و داروهای تکمیلی.
- مصالح ساختمانی: سیمان، آجر، سرامیک و سایر مصالح.
- پوشاک: پارچه، ملزومات پوشاک و لباس‌های آماده.
- الکترونیک: قطعات الکترونیکی، لوازم خانگی و موبایل.
رشد اقتصادی هند
صادرات کشور هند از سال ۲۰۰۰ تاکنون رشد قابل توجهی داشته است. بر اساس آمارهای رسمی، میزان صادرات هند از مبلغ ۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۰ به ۶۶۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ افزایش پیدا کرده است.
این رشد صادرات می‌تواند به دلایل مختلفی نسبت داده شود از جمله:
- توسعه صنایع تولیدی و افزایش سهم بخش‌های صنعتی در اقتصاد هند به ویژه صنایع دارویی، فناوری اطلاعات، خودروسازی و پتروشیمی
- اجرای برنامه‌های جهش صنعتی توسط دولت هند برای افزایش توان رقابتی کشور در بازارهای جهانی
- اتخاذ سیاست‌های ترجیحی برای صادرات کمک‌های مالی و ارائه تسهیلات گمرکی
- رشد صادرات بخش‌هایی نظیر نرم‌افزار، خدمات مالی و پزشکی به دلیل داشتن منابع انسانی متخصص
- افزایش تقاضا برای کاالهای تولیدی هند در بازارهای چین، آمریکا و اروپا به دلیل قیمت مناسب‌تر
- توافقنامه‌های تجاری دوجانبه با کشورهای مختلف و عضویت در سازمان تجارت جهانی
- بهبود زیرساخت‌های حمل و نقلی و ارتباطاتی از جمله توسعه بنادر و فرودگاه‌ها
- اعتمادبخشی دولتی به سیاست‌های لیبرال‌تر اقتصادی و کاهش مداخلات دولت
بنابراین می‌توان گفت رشد صادرات صنعتی هند نتیجه تلاش‌های صنعتی‌سازی و توسعه چندجانبه در دهه اخیر بوده است.
هند به جز ایران رشد زیادی در صادرات به کشورهای دیگه حتی کشورهای پیشرفته داشته.
- صادرات به کشورهای آسه‌ای مانند بنگلادش، امارات، سری‌لانکا و نپال به طور قابل توجهی رشد کرده است.
- صادرات به بازارهای آفریقا مانند کنگو، نیجریه، تانزانیا و آفریقای جنوبی در سال‌های اخیر افزایش یافته است.
- روابط تجاری با کشورهای آمریکای لاتینی مانند برزیل، آرژانتین و پرو نیز در حال گسترش است.
- صادرات به بازارهای خاور دور مانند استرالیا، ژاپن و کره جنوبی در سال‌های اخیر رشد محسوسی داشته است.
- صادرات به بازارهای خاورمیانه نیز با توجه به نیاز روزافزون این کشورها افزایش یافته است.
کشورهای اصلی وارد کننده کالا از هند عبارتند از:
- ایالات متحده آمریکا: آمریکا بزرگترین بازار صادراتی هند است. حدود ۱۷ درصد از کل صادرات هند به آمریکا صادر می‌شود.
- امارات متحده عربی: امارات با سهم ۹ درصدی، دومین بازار مهم صادراتی برای کالاهای هندی است.
- عربستان سعودی: با سهم ۵ درصدی، عربستان سومین خریدار بزرگ کالا از هند محسوب می‌شود.
- بریتانیا: با ۴ درصد سهم، بریتانیا چهارمین بازار خرید صادرات هند است.
- بنگلادش: با توجه به همسایگی، بنگلادش پنجمین خریدار اصلی کاالهای هندی با سهم ۳ درصدی است.
- چین: رقیب بزرگ اقتصادی هند با سهم ۳ درصدی پس از بنگلادش قرار دارد.
مقایسه واردات از چین و واردات از هند:
هند و چین دو مهمترین همسایه تجاری ایران هستند که سهم عمده‌ای از واردات کشور را به خود اختصاص داده‌اند. این دو کشور ظرفیت بالقوه فراوانی برای تأمین نیازمندی‌های مختلف ایرانیان دارند اما با توجه به ویژگی‌های مختلف، هند برای واردات مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
از مهمترین دلایل برتری هند، فاصله کمتر جغرافیایی آن نسبت به ایران است. با توجه به اینکه هند در جنوب شرقی ایران واقع شده، هزینه حمل‌ونقل کاالها از این کشور بسیار کمتر خواهد بود. برآوردها حاکی از آن است که هزینه ترابری کالاهای وارداتی از هند حدود نیمی از چین کمتر خواهد بود.
علاوه بر فاصله جغرافیایی، تنوع بیشتر محصولات تولیدی هند نیز از دیگر مزیت‌های آن برای واردات است. هند توانسته است در صنایع مختلفی چون غذا، دارو، مصالح ساختمانی، لوازم الکترونیک، پوشاک و … تولیدات فراوانی داشته باشد که بخش مهمی از آن به راحتی می‌تواند با تقاضای بازار ایران تطبیق داشته باشد.
از سوی دیگر قیمت کالاهای هندی نیز به دلیل هزینه‌های تولید و ترابرتی پایین‌تر از چین است. محاسبات نشان می‌دهد میانگین قیمت واقعی کاالهای وارداتی از هند حدود 20 درصد کمتر از چین خواهد بود.
از سوی دیگر روابط دیرینه تاریخی، فرهنگی و مذهبی میان ایران و هند نیز می‌تواند پشتوانه مساعدی برای گسترش همکاری‌های تجاری باشد. در حالی که روابط ایران و چین در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها و مسائل سیاسی تحت تأثیر قرار گرفته است.
به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت واردات از هند به دلیل برتری‌های بسیاری از جمله فاصله کمتر، تنوع بیشتر محصولات، قیمت‌های پایین‌تر و روابط مطلوب‌تر این کشور با ایران نسبت به چین، برای اقتصاد کشور مناسب‌تر است.
علاوه بر مزایای اشاره شده، چند مزیت مهم دیگر واردات از هند را ترویج می‌کند:
- نیروی کار ماهر و ارزان: جمعیت جوان و متخصص هند باعث ارائه خدمات با کیفیت و هزینه کم می‌شود.
- توان تحقیق و توسعه بالا: سرمایه‌گذاری‌های عظیم در تحقیق و توسعه باعث رشد صادرات فناوری بالا شده است.
- زیرساخت‌های مدرن: توسعه بنادر، فرودگاه‌ها و شبکه‌های ارتباطی حمل و نقل کاال را تسهیل می‌کند.
- تنوع کاال: از کاالهای سنتی مانند چای و البسه تا صنایع پیشرفته مانند دارو و نرم‌افزار.
- ظرفیت تولید بالا: با وجود منابع انسانی فراوان، هند می‌تواند به راحتی نیاز ایران را تأمین کند.
- تسهیلات صادراتی: دولت هند برنامه‌های متعددی را برای ترویج صادرات اجرا می‌کند.
بر اساس آمارها، مهمترین کاالهایی که از هند به ایران وارد می‌شوند عبارتند از:
- دارو و مواد شیمیایی: داروهای ساده، تجهیزات پزشکی، کیت تشخیصی و مواد شیمیایی.
- الیاف و پارچه: پارچه‌های پشمی، ابریشمی، پنبه‌ای و مصنوعی.
- الکترونیک: قطعات الکترونیکی، لوازم خانگی، گوشی‌های همراه و تجهیزات IT.
- غذا و نوشیدنی: چای، قهوه، سبزیجات، میوه، ادویه‌جات و غذاهای آماده.
- سرامیک و مصالح ساختمانی: سرامیک، سنگ، شیشه، سیمان و مصالح ساخت.
- اتومبیل و قطعات: برخی قطعات خودرو و اتوبوس، کامیون و موتور.
- ماشین‌آلات: تجهیزات صنعتی، کشاورزی و سنگ‌شکن.
- سوخت‌ها: نفت خام، گاز مایع و گازوئیل.
قوانین مالیاتی گمرک:
محاسبه عوارض: حقوق بر اساس ارزش ارزيابي گمركي كه شامل هزينه حمل و بيمه تا بندر واردات مي باشد محاسبه مي شود.
نرخ عوارض: این نرخ ها بسته به محصول متفاوت است، اما میانگین نرخ ها برای کالاهای صنعتی 10-15٪ و برای کالاهای مصرفی 30-40٪ است. برخی از کالاهای سرمایه ای 0 درصد عوارض جذب می کنند.
مدارک مورد نیاز: واردکنندگان باید قبض ورودی، فاکتور تجاری، لیست بسته بندی، اسناد حمل و نقل، مجوزها، در صورت نیاز، رسید پرداخت و غیره را ارسال کنند.
مکانیسم های ارزیابی: این مکانیسم ها شامل ارزش معاملاتی، ارزش قیاسی، ارزش محاسبه شده و غیره برای تعیین ارزش گمرکی منصفانه است.
انبارهای اوراق قرضه: این انبارها امکان نگهداری کالاهای وارداتی را بدون پرداخت عوارض تا زمان ترخیص برای مصرف محلی فراهم می کند.
معافیت های گمرکی: بخش های خاصی مانند کشاورزی، داروسازی و انرژی های تجدیدپذیر از معافیت های گمرکی تحت طرح های مختلف دولتی برخوردار هستند.
قراردادهای تجارت آزاد: هند چندین قرارداد تجاری از جمله با آسه آن، ژاپن و کره جنوبی امضا کرده است که نرخ عوارض ترجیحی را به کشورهای شریک ارائه می دهد.
معایب: صادرکنندگان می توانند از طریق بازپرداخت عوارض، حقوق ورودی پرداخت شده برای مواد وارداتی مورد استفاده در تولید صادرات را مطالبه کنند.
انطباق با مقررات: واردات باید از استانداردهای FSSAI، BIS، Drug Controller برای مواد غذایی، کالاهای صنعتی و دارویی پیروی کند.
بنابراین به طور خلاصه، هند یک رژیم گمرکی نسبتاً توسعه یافته برای تسهیل تجارت بین المللی دارد و در عین حال از صنعت داخلی و جمع آوری مالیات محافظت می کند.
